Op deze pagina vindt u praktische voorbeelden, handreikingen en tools. Deze helpen bij de implementatie van de procesplaten uit de Toolkit Slim Organiseren. De procesplaten laten per processtap zien welke randvoorwaardelijke zaken geregeld moeten zijn voor een slimme organisatie van het proces van telebegeleiding. Voor deze verschillende randvoorwaarden ziet u hieronder praktische voorbeelden en handige documenten met tips. Deze pagina is continu in ontwikkeling. Deel dus vooral documenten die hier wat u betreft niet mogen ontbreken. Dat kan via vliegwiel@patientenfederatie.nl.
Lees de Toolkit Slim Organiseren met de drie procesplaten.
Of bekijk hieronder direct de praktische hulpmiddelen voor de implementatie van telebegeleiding.
Dit overzicht vullen we continu aan met nieuwe kennis en inzichten.
Samen Beslissen, patiëntvoorlichting en coaching
Het is belangrijk dat patiënt en zorgverlener samen beslissen tot het gebruiken van telebegeleiding. En nadenken over hoe dat het beste kan worden ingezet voor hem/haar. Dat betekent dat het belangrijk is om patiënten te informeren over wat telebegeleiding is en een proces van samen beslissen in te richten. Onderstaande materialen en tools helpen daarbij.
- Wat is telebegeleiding?: een kort informatief filmpje van de Patiëntenfederatie Nederland.
- De Keuzehulp Hartfalen, ontwikkeld door Harteraad, helpt hartfalenpatiënten bij het kiezen van hun ziekenhuis op basis van wat zij belangrijk vinden en welk aanbod aan telebegeleiding beschikbaar is.
- Online informatie over telebegeleiding voor hartfalenpatiënten van Harteraad.
- De website drie goede vragen biedt handige informatiematerialen die helpen bij het vormgeven van samen beslissen, ook bij telebegeleiding.
- Bent u gestart met telebegeleiding en wilt u snel opschalen in uw ziekenhuis? Gebruik de promotietoolkit van de publiekscampagne Thuis kan het ook.
Voorbeeldprotocollen
Welke inclusiecriteria hanteer je bij telebegeleiding? En hoe stel je een protocol op voor het meten en opvolgen van meetresultaten? Hieronder vindt u enkele voorbeelden:
- In Inclusie, programma en protocol 2021 van Luscii ziet u welke patiënten worden geïncludeerd, hoe het inclusieproces verloopt en hoe je een zorgpad op maat maakt.
- Het consensusdocument Samenwerkingsafspraken en kwaliteitscriteria bij invoeren van telebegeleiding benoemt kwaliteitscriteria voor de invoering van telebegeleiding bij hartfalen.
Samenwerkingsafspraken
Telebegeleiding doe je niet alleen. Afspraken met ketenpartners zijn cruciaal. De procesplaten laten een groeimodel zien voor het realiseren van de juiste zorg op de juiste plek, op het juiste moment.
Onderstaande documenten helpen bij het realiseren van transmurale samenwerking.
- Waar staat mijn regio als het gaat om samenwerking? De regiobeelden juiste zorg op de juiste plek laten dit zien.
- Hoe kom ik tot samenwerkingsafspraken? Het stappenplan contractering geeft handige tips voor coalitie-, visie- en planvorming.
- Het kennisdocument Slimme zorg thuis benoemt alle eisen die aan een zorgnetwerk gesteld worden en benoemt regie- en verantwoordelijkheidsvraagstukken.
- Hoe pas je netwerkgeneeskunde concreet toe? De Federatie Medisch Specialisten (FMS), de NVZ en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie zetten alle stappen op een rij in de implementatiekaart Netwerkgeneeskunde bij hartfalen.
- Toolkit Ontwerp Netwerkzorg. Deze toolkit is gemaakt naar aanleiding van het zorgnetwerk Virtual Ward in de regio Amsterdam. Het dient als praktisch stappenplan voor iedereen die zelf aan de slag wil met netwerkzorg in de regio..
Voorbeelden van procesontwerpen
Hoe richt je het poliklinisch proces, consult of een bezoek van de thuiszorg in? Hieronder voorbeelden van enkele procesontwerpen
- VieCurie laat zien hoe zij telebegeleiding hebben ingeregeld op de hartfalenpoli.
- Het OLVG ontwikkelt momenteel een Virtual Ward. Dit concept-ontwerp laat zien hoe deze er op proces-, informatie- en applicatieniveau uitziet. Daarnaast is er een processchema van het klinisch, poliklinisch proces en begeleiding door thuiszorg.
Financiering
Hoe ziet een business case voor telebegeleiding eruit? Bij het opstellen van een business case is het belangrijk om na te denken over het perspectief en soort business case. Zo is er de business case per project, instelling en de maatschappelijke business case/SROI (zie ook dit stappenplan contractering). Hieronder enkele voorbeelden van business cases voor telebegeleiding:
- Business Case Regionaal Triagemodel Telezorgcentrum van Viecurie (presentatie)
- Voorbeeldbusiness case van zorgverzekeraar VGZ (presentatie)
- Hoe laat je business cases werken voor opschaling? Lees de belangrijkste inzichten van een workshop van NVZ, Vliegwiel en VGZ.
- In het naslagdocument Telebegeleiding bij hart-, vaat-, en longziekten is te lezen welke kostenposten er zijn bij telebegeleiding.
- De factsheet financieringsmogelijkheden van de NVZ en FMS zet financieringsmogelijkheden op een rijtje.
- NZa verlengt de regels declaratie digitale zorg tot eind 2020 en voor sommige sectoren worden de tijdelijke verruimingen in 2021 structureel worden. In de Wegwijzer bekostiging digitale zorg wordt dit continu bijgehouden.
Leverancierskeuze, applicatie-aanbod en datakoppelingen
- Leveranciers van telebeleiding: overzicht van leveranciers, hun klanten en contactgegevens.
- Informatiepagina over persoonlijke gezondheidsomgevingen, inclusief een overzicht van de diverse PGO’s die op de markt zijn.
- Digitale COPD-zorg in Nederland: een overzicht van beschikbare applicaties voor patiënten met COPD.
- In het webinar over telebegeleiding bij hart-, vaat- en longziekten vertelden zorgverleners en een projectleider welke eisen zij aan een leverancier stellen, zoals data-koppelingen met het EPD.
Ondersteuning voor zorgverleners: tips voor beeldbellen
Wanneer de resultaten van thuismetingen daar aanleiding voor zijn, kan er via videobellen contact zijn tussen patiënt en zorgverlener. Hoe zorg je voor een goed beeldbel-consult?
- Vijf succesfactoren voor videobellen: een publicatie van de AVL Academie van het Antoni van Leeuwenhoek.
- Observatielijst beoordelen beeldbelcontact: een handige checklist voor het houden van een consult via beeldbellen, ontwikkeld door de Hogeschool Utrecht.
- Aandachtspunten bij presentatie via beeld: een 2-pager met tips voor beeldbellen van de Hogeschool Utrecht.
Ondersteuning voor zorgverleners: ervaringen uit de praktijk
Hoe wordt telebegeleiding in de praktijk ervaren? Hieronder enkele ervaringsverhalen, blogs, presentatievorm en contactgegevens:
- Tips en contactgegevens van zorginstellingen die telebegeleiding aanbieden en hun ervaringen graag met u delen.
- Webinar Telebegeleiding bij hart-, vaat-, en longziekten, met de ervaringen en tips van diverse zorgverleners.
- Naslagdocument Telebegeleiding bij hart-, vaat-, en longziekten de belangrijkste informatie en tips van het webinar handig op een rijtje.
- De ervaringen met telebegeleiding vanuit VieCuri (presentatie van cardioloog Wilfred Heesen).
- Telebegeleiding geeft vrijheid. Ervaringsverhaal van Mirjam Hoekjen, artikel in Smarthealth.
- Telebegeleiding biedt zekerheid in onzekere tijden. Interview met cardioloog Hans-Peter Brunner-La Rocca over versnelde opschaling in MUMC+).
- Webinar Telebegeleiding bij hartfalen, met cardioloog van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen, georganiseerd door Zilveren Kruis.
Praktisch: overeenkomsten en handleidingen
- In de bruikleenovereenkomst medische apparatuur zie je tips over afspraken over het gebruik.
- Hoe zorg je dat patiënten thuis goed hun bloeddruk meten en zich goed wegen? Bekijk de instructies van VieCure: Richtlijn bloeddruk en of wegen VieCurie 15072020.
Gebruiksvriendelijkheid en gezondheidsvaardigheden
Bij het slim organiseren van telebegeleiding is het belangrijk om samen te werken met ervaringsdeskundige patiënten. Ook is het belangrijk aandacht te hebben voor mensen met lage gezondheidsvaardigheden.
- De quickscan Digitale vaardigheden van patiënten helpt zorgverleners bij het inschatten van de digitale vaardigheden van patiënten.
- De handreiking Digitale zorg voor iedereen geeft praktische tips voor het betrekken van patiënten bij innovaties zoals telebegeleiding.
Technische en juridische aspecten
- In het kennisdocument Slimme zorg thuis staat informatie over het voor telebegeleiding benodigd informatiemanagement, beveiliging en de juridische randvoorwaarden, zoals de diverse NEN-normen
- Toetsingskader ‘Inzet van e-health door zorgaanbieders‘: kader dat het uitgangspunt vormt bij het toezicht door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
- Zorgaanbieders zijn bij het gebruik van beeldschermzorg verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg. In het factsheet Zorg op afstand – Overeenkomsten van ICTRecht staan de relevante overeenkomsten en wettelijke verplichtingen op een rij.